Η εικονική κοινωνία του φέισμπουκ με την προσωπική μου ματιά

Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 2010

Φατσοβιβλιο-θαυμάστε-με!



Φατσοβιβλιο-θαυμάστε-με!  


Ειλικρινά ξινίζω όταν ένας συγγραφέας ή  ποιητής ή τραγουδιστής ή ηθοποιός κτλ. φτιάχνει μια σελίδα  αφιερωμένη στην αφεντομουτσουνάρα του ή σε έργο της αφεντομουτσουνάρας του. Και περισσότερο όταν την προωθεί σε όλους τους φατσοφίλους του ζητώντας τους να γίνουν θαυμαστές του! Μα πάει καλά ο άνθρωπος; Χάθηκε λίγη μετριοφροσύνη; Δεν περιμένει τουλάχιστον να του κάνει κάποιος άλλος αυτή τη σελίδα θαυμαστών; Ή δε βάζει κάποιον άλλον να του τη κάνει; Ή, ακόμη καλύτερα, δεν περιμένει να πεθάνει πρώτα και μετά να του την κάνει κάποιος; Είναι σαν να θες ν’ απολαύσεις την κηδεία σου... ουπς! την υστεροφημία σου θέλω να πω.  Γίνεται να την απολαύσεις προτού εγκαταλείψεις τα εγκόσμια; Δε γίνεται. Εκτός κι αν κάνεις μια κηδεία-μαϊμού. Χμ, εδώ που τα λέμε, η σελίδα θαυμαστών ενός ζωντανού ατόμου σαν κηδεία-μαϊμού μού φαίνεται...
  Από την άλλη, διότι πάντα υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, σελίδα θαυμαστών μπορεί να κάνει κάποιος του οποίου το προφίλ γέμισε (5.000 φίλους είναι, βλέπεις, το όριο) και δεν επιθυμεί να προχωρήσει σε δεύτερο προφίλ. Το βαριέται ο άνθρωπος! Σωστός! Αρκεί να μην αρχίσει και ζητάει μετά θαυμαστές της σελίδας του...
    Χμ, εδώ που τα λέμε, επειδή κι εγώ πλησιάζω το όριο των 5.000 φίλων, λέω να κάνω μια τέτοια σελίδα. Υπόσχομαι όμως ότι δε θα τη διαφημίσω στους φίλους μου με το  σχετικό αίτημα...

Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010

Οι δικοί μου παλιοί "συμμαθητές"


Πολλοί μπαίνουν στο φατσοβιβλίο για να βρουν παλιούς συμμαθητές ή χαμένους φίλους. Στην ανάρτηση της 1ης Αυγούστου είχα εξηγήσει πώς και γιατί μπήκα του λόγου μου στο Facebook (όχι για να κάτσω πάντως). Και στη συνέχεια είχα παραθέσει και τους λόγους για τους οποίους παρέμεινα τελικά. Τώρα μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι η μεγαλύτερη χαρά που δίνει σ' εμένα το φατσοβιβλίο είναι όταν επικοινωνούν μαζί μου facebook-φίλοι που είχαν υπάρξει  αναγνώστες μου ως παιδιά. Όταν μου λένε ότι τους συντρόφεψα στην παιδική τους ηλικία. Εμένα αυτοί είναι οι παλιοί "συμμαθητές" και φίλοι μου.
Για την ιστορία, εγώ μέσα στο φέισμπουκ αντάμωσα μόνο μια συμμαθήτρια από το γυμνάσιο (τι συγκίνηση και χαρά!), αλλά φοβάμαι πως δε θα βρω καμία άλλη, διότι η γενιά μου δεν είναι εξοικειωμένη με το διαδίκτυο.

Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2010

Ένα λεύκωμα για τη γενιά του Ιντερνετ

(από τη σημερινή ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ)

Εφτά χρήστες του facebook, καλλιτέχνες γνωστοί και δημοφιλείς, «απολογούνται». Γιατί έγιναν μέλη του; Γιατί τη βρίσκουν; Τι «ανεβάζουν»; Νιώθουν λιγότερο μόνοι; Κάνουν δημόσιες σχέσεις;
Ξαναβρίσκουν παλιούς τους φίλους και αποκτούν καινούργιους, που ίσως δεν θα δουν ποτέ στη ζωή τους; Τέλος, υπάρχει κάτι που τους ενοχλεί; Α, μπα... Οπως φαίνεται, όποιος μπει στο facebook ξέρει τους κανόνες και τα όριά του και διαλέγει να επωφεληθεί από την καλή πλευρά του. Μια πλατιά πλατιά και παιδική επικοινωνία μεταξύ ενηλίκων.

ΑΠΟΣΤΟΛΙΑ ΠΑΠΑΔΑΜΑΚΗ (χορογράφος)
Σαν να ζω δυο ζωές
Τι είναι αληθινή ζωή; Είμαστε τόσο περίπλοκα όντα, μεταλλασσόμαστε συνεχώς και είναι βέβαιο ότι εφευρίσκουμε διαρκώς τρόπους για να μην είμαστε μόνοι μας. Το facebook δημιουργεί ελπίδα, την ελπίδα των πιθανών δυνατοτήτων... Οτι θα δω τον Nanto που γνώρισα στην Κολομβία και μέχρι να τον δω έχω μια επαφή με τη ζωή του. Οτι θα πάω κι εγώ στην Κούβα, όπως η φίλη μου η Κωνσταντίνα που μόλις γύρισε από την Αβάνα και ανεβάζει φωτογραφίες για όλους εμάς τους φίλους της. Ο Rodrigo με βρήκε μέσω του facebook μετά από 15 χρόνια. Χάρηκα! Σπουδάζαμε μαζί στη Νέα Υόρκη. Με την Εύη ήμασταν μαζί στην τρίτη δημοτικού. Παρά πολλοί άλλοι φίλοι χάρηκαν που τους ανακάλυψα ή με ανακάλυψαν. Και πάρα πολλοί γνωστοί, σχετικά γνωστοί, γνωστοί γνωστού ή παντελώς άγνωστοι χάρηκαν επίσης. Συνδεδεμένοι. Ανθρωποι. Πρόσωπα. Εκατομμύρια φωτογραφίες, εικόνες, μουσικές, ταινίες. Επικοινωνία, τόσο μεγάλη δίψα για επικοινωνία. Είναι σαν να ζω δυο ζωές. Ποια είναι αληθινή; Το facebook έχει αληθινές δυνατότητες. Η ζωή έχει αληθινές εμπειρίες.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ (συγγραφέας)
Ιδανικό για συνεσταλμένους
Ακόμη και κορυφαίοι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, όπως ο Ιούλιος Βερν ή ο Χ.Τ. Γουέλς, δεν θα μπορούσαν ποτέ να φανταστούν το facebook. Μια παράλληλη, δηλαδή, πραγματικότητα, η οποία όμως είναι πραγματικότητα και καθόλου εικονική.
Θεωρώ τεράστια πλάνη την άποψη πως το facebook αποξενώνει, πως αναγκάζει τον κόσμο να κλείνεται σπίτι του μπροστά σ' έναν υπολογιστή. Αντίθετα, σε φέρνει σε επαφή με τους άλλους. Δεν πρόκειται για ένα video game τύπου Sims. Τα άτομα με τα οποία «μιλάς», τα οποία γίνονται «φίλοι» σου, είναι υπαρκτά πρόσωπα. Ενα ιδανικό εργαλείο για συνεσταλμένους ανθρώπους. Για αυτούς που φοβούνται να κάνουν το πρώτο βήμα.
Κάποιοι φυσικά μιλάνε για «Μεγάλο αδερφό». Και μέχρι ένα σημείο ισχύει. Ακόμα και αυτό, όμως, εξαρτάται από εσένα τον ίδιο. Από το πόσο είσαι διατεθειμένος να εκτεθείς. Είναι αλήθεια πως το facebook διαθέτει τη δυνατότητα να μετατρέψει τον καθένα σε ποπ σταρ.
Πάνω απ' όλα, είναι ένα μέσο για να κατανοήσεις καλύτερα ανθρώπους και καταστάσεις. Π.χ., εγώ προσωπικά, πέρα από αμέτρητους φίλους, έκανα και κάποιους εχθρούς. Κάποιοι που ενοχλήθηκαν από τα πιστεύω μου μού επιτέθηκαν φραστικά ή με δυσφήμησαν σε τρίτους. Τότε πολλοί φίλοι μου μού είπαν: «Είδες; Το facebook κάνει κακό!». Τις απόψεις μου, όμως, τις έχω αναπτύξει σε συνεντεύξεις και άρθρα μου. Αρκετοί θα είχαν ενοχληθεί κι εκεί. Απλώς, δεν μπορούσα να δω τις αντιδράσεις τους. 

ΑΛΕΞΗΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ
Photoshop ψυχής
Μπροστά στην οθόνη δεν υπάρχουν ρίσκα. Ο χωροχρόνος αλλοιώνεται, η γλώσσα κονιορτοποιείται, η εικόνα μεταλλάσσεται. Ειδικά στο facebook. Το προφίλ ενός χρήστη είναι ένας θραυσματικός άυλος πίνακας, ένα δάσος συμβόλων, μια παράσταση in progress, μια ψηφιακή περφόρμανς, από την οποία συχνά απουσιάζει ο ίδιος ο πρωταγωνιστής, απουσιάζει ο αληθινός λόγος, το αυθεντικό συναίσθημα. Είναι ένα photoshop ψυχής. Παρ' όλα αυτά, το facebook αποτελεί σήμερα την πιο αντιπροσωπευτική μορφή κοινωνικής δικτύωσης. Και για τους χρήστες εκείνους που το «πίνουν» και δεν τους «πίνει», είναι ένα μοναδικό επικοινωνιακό εργαλείο.
Η πλατφόρμα και τα 400 εκατομμύρια μέλη της θα δουν στην ταινία του Ντέιβιντ Φίντσερ τη ζωή του Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ενός Αμερικανού φοιτητή που στα 19 του -όταν τον παράτησε η φίλη του επειδή ήταν ένα «ψωνάκι» της τεχνολογίας- δημιούργησε αυτό το παλιρροϊκό φαινόμενο της ψηφιακής επικοινωνίας, που σάρωσε τον πλανήτη, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι ο νεότερος δισεκατομμυριούχος του κόσμου.
Οι δημιουργικοί μύθοι χρειάζονται και μια Νέμεσι κι έτσι ο Ζούκερμπεργκ παρουσιάζεται στο έργο σαν ένα δυσλειτουργικό άτομο, για το οποίο είναι καλύτερο να βασιλεύει online παρά να συναλλάσσεται ως καθημερινό κοινωνικό ον στην πραγματική ζωή. Ενα τραγικά ειρωνικό πορτρέτο για έναν πιτσιρικά που ένωσε τον μισό πλανήτη μέσω μιας οθόνης, δηλώνοντας ότι προσπάθησε να δώσει περισσότερη «διαφάνεια» στον κόσμο.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΡΑΟΥΝΑΚΗΣ (συνθέτης)
Το γλεντάω και κάνω και δουλειά
Ολα είναι θέμα χειρισμού. Εμένα με διευκόλυνε. Εχω 400 φίλους και μόνο όσους γνωρίζω και θα 'θελα να επικοινωνώ άμεσα. Μιλάω με συνεργάτες για τρέχοντα θέματα, ανεβάζω φωτό, βιντεάκια και τσεκάρω αν αρέσουν καινούργια κομμάτια. Κάτι σαν γραφείο, ας πούμε. Είναι πολύ καλή παρέα κι αφορμή για έξοδο. Η αδερφή μου κρατάει και ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων που αγαπούν τη μουσική μου και τους ενημερώνει για όλα τα θέματά μας. Και μ' αυτούς συνομιλώ αλλά όχι όπως με τους στενούς φίλους. Η ανταλλαγή ιδεών είναι η χαρά μου. Και ότι ένα πρωί που ένας φίλος ήταν στη Νέα Υόρκη κι εγώ στο σπίτι μου, μιλάγαμε μία ώρα για τέχνη. Το γλεντάω και κάνω και τη δουλειά μου. Ξαναβρέθηκα με ανθρώπους που είχα να τους ακούσω καιρό. Συμφοιτητές μου, παιδιά από την υπόλοιπη Ελλάδα, απ' την Κύπρο, απ' το Λονδίνο... Ναι, μ' αρέσει. Μπράβο στο αγόρι που το σκέφτηκε, μια χαρά λειτουργεί. Δεν χρειάζομαι κάτι άλλο. Σας φιλώ.

ΝΙΚΟΣ ΠΕΡΑΚΗΣ (σκηνοθέτης)
Γιατί δεν έγινα φίλος μου στο facebook
Νομίζω ότι είναι ο εφευρέτης του facebook που είπε ότι όταν έχεις τόσα εκατομμύρια φίλους, είναι αναπόφευκτο να έχεις και μερικούς εχθρούς. Εγώ είχα την ατυχία να μπω στο facebook μόνο για να δω τη σελίδα που κάποιος ψυχικά διαταραγμένος καλλιτέχνης έφτιαξε για πάρτη μου. Εκεί διάβασα και την πρώτη μου δημόσια αυτοκριτική και μεταμέλεια. Ζητούσα συγγνώμη από όλους τους νέους καλλιτέχνες και συνεργάτες, των οποίων το ταλέντο έχω κατά καιρούς εκμεταλλευτεί με στόχο τα λεφτά, όπως τραγουδούσε στην «Ψυχραιμία» η Τζούλια Αλεξανδράτου. Το ενδιαφέρον ήταν ότι 200-τόσοι γνωστοί και άγνωστοί μου ή είχαν εκτιμήσει ιδιαίτερα την αυτοκριτική μου ή δεν την είχαν καταλάβει ή δεν την είχαν διαβάσει, αλλά είχαν γίνει φίλοι του ψευδεπίγραφου, ο οποίος ήταν μάλιστα οπαδός του ΛΑΟΣ...
Γι' αυτό πιστεύω ότι θύματα κάποιων ψώνιων του facebook είναι και η Λιάνα Κανέλλη και η Καλομοίρα Σαράντη, που έσπευσαν να γίνουν φίλες του.
Θα μου πείτε, είναι καλύτερα να σου φτιάχνουν το προφίλ, παρά να σε πυροβολούν σαν τον συγχωρεμένο τον Λένον. Εγώ, πάντως, μόνο σαν κάτοικος του «Ιστορικού Κέντρου» κινδυνεύω αφού, παρά τις αναφορές στο facebook, ο συνώνυμος εξακολουθεί να χαίρεται τους φίλους του και τους εχθρούς μου. Γι' αυτό κι εγώ, για να βγάλω το άχτι που δεν κατάφερα να βγάλω στο «κοινωνικό δίκτυο» του facebook, ανέβασα την «κοινωνική προσφορά» μου στο YouTube (http://www.youtube.com/watch?v=xvZZTqamiPg)

Poka-Yio (εικαστικός)
Δημοσιοποιούμε τα βίτσια μας
Μου τη σπάει που στο fb πολλοί έχουν φωτογραφίες τους με μαγιό σε κάποια τιρκουάζ παραλία, γιατί ενώ μου αρέσουν οι ερασιτεχνικές τσόντες, ακόμα και τα εξειδικευμένα chat rooms για κονέ, δεν πιστεύω πως πολυκολλάει σε αυτή την ξεχειλωμένη ηλεκτρονική επετηρίδα, που είναι το fb. Αλλά και επειδή η τιρκουάζ παραλία ξέρουμε πως δεν υπάρχει αλλά είναι μια συνωμοσία του ΕΟΤ κ.ο.κ. Βέβαια, δίνει σε όλους την ευκαιρία να μοστράρουν κοιλιακούς, πόδια, βυζιά κ.λπ. και φυσικά δεκάδες σούξου μούξου έχουν προκύψει ακριβώς με αυτόν τον τρόπο σε ένα καθαγιασμένα mainstream swinging μέρος για τον μπαμπά και την κόρη ταυτόχρονα.
Και επειδή κάποιος θα βρεθεί να αντιτάξει πως δεν είναι αυτός ο κύριος σκοπός του fb, εγώ θα του πω να θυμηθεί τι ακριβώς λέγαμε στα πρώτα ραντεβού: τι μουσική ακούς, πού πήγες διακοπές, τι ζώδιο είσαι, την ίδια στιγμή που εστιάζαμε την προσοχή μας σε ανατομικές λεπτομέρειες του απέναντι. Ε, τα ίδια λέμε και στο fb, μόνο λίγο πιο εκλεπτυσμένα ή ίσως κεκαλυμμένα. Εγώ ας πούμε έχω βίτσια να βάζω τα γλυκά που τρώω (όντως), ενώ άλλος βάζει τα δικά του βίτσια, π.χ. τα μπρόκολα που μάζεψε παίζοντας την τεράστιας επιτυχίας εφαρμογή farmville. Βασικά και τα δύο βίτσια είναι, και ο καθένας όπως τη βρίσκει. Και το να τα δημοσιοποιούμε μας ενώνει με άλλους βιτσιόζους που μας στέλνουν συνταγές ή το σκορ τους στα γογγύλια κ.λπ. και έτσι τελικά τη βρίσκουμε ομαδικά.
Μια άλλη τσαντίλα είναι που, όπως τα φτιάχνει σε ανθρώπους, έτσι και τα χαλάει όντας ένας τεράστιος cyber-ρουφιάνος. Βέβαια, μου ανέβασε την αυτοεκτίμηση μειώνοντας δραστικά το αίσθημα απομόνωσης, όταν το κοντέρ με τους «φίλους» μου γράφει 1.500 και ανεβαίνει 5-5 την ημέρα ακόμα και όταν κάθομαι στον καναπέ. Ενα socializing εκ του καναπέ είναι μια χαρούλα για αγοραφοβικούς. Πάντως, επειδή έχω παρακολουθήσει παρουσίαση ενός εμπορικού του αντιπροσώπου, το fb είναι μια τέλεια μπίζνα που μεταπωλεί μια χαρά τα κουνουπίδια και λοιπά μας βίτσια σαν να ήταν αληθινά καρπούζια. Είναι δηλαδή ένας broker για βίτσια, γιατί ποιο είναι μεγαλύτερο βίτσιο από το να νομίζεις πως πραγματικά επικοινωνείς; (Να καταγραφεί πως ρίχνω την ψήφο μου στο twitter και ένας ακόμα λόγος είναι οι απαίσιες παντόφλες με τις οποίες φωτογραφίζεται συνέχεια ο Ζούκερμπεργκ.)

ΛΟΥΚΙΑ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ (ηθοποιός)
Μου θυμίζει τα χρόνια του Δημοτικού
Είναι εντυπωσιακή η ψευδαίσθηση των τόσων φίλων, που σε παρακολουθούν και μοιράζονται μαζί σου σκέψεις και εντυπώσεις. Είναι εξίσου εντυπωσιακό το πόσο εύκολα ανοίγεσαι χωρίς να κοιτάς τον άλλο στα μάτια... Λυπηρό, αλλά από το να μην υπάρχει καθόλου η επαφή, ας υπάρχει τουλάχιστον η πρόθεσή της.
Συναντάω ανθρώπους και μου λένε «α, είμαστε φίλοι στο facebook!». Γελάω τόσο πολύ και αισθάνομαι και αμηχανία γιατί πολλούς δεν τους θυμάμαι καν... Ομως αυτή είναι η εποχή μας και πρέπει να την αποδεχτούμε για να μην τρελαθούμε. Βρίσκω πολύ χαριτωμένο όταν κάποιος με ρωτάει αν θέλω να με κάνει φίλη του. Μου θυμίζει τα χρόνια του Δημοτικού, εικόνες από το προαύλιο του σχολείου, με τα πιτσιρίκια να κάνουν προτάσεις φιλίας. Εχει πλάκα, ιδίως κάτι κουλές ώρες που δυσκολεύεσαι να κοιμηθείς.
Επίσης, για αυτούς που πραγματικά ασχολούνται με το σπορ, σίγουρα είναι ένας ακόμα τρόπος να κοινοποιήσουν τις δουλειές τους. Δεν πιστεύω πως πραγματικά χρειάζεται να αλλάξει κάτι σε όλο αυτό το σύστημα που οι περισσότεροι είμαστε μέρος του. Είναι χαριτωμένο και επικίνδυνο όσο χρειάζεται.

Συνεργάστηκαν οι: Ι. Κλεφτόγιαννη, Β. Καλαμαράς, Φ. Μπάρκα, Χ. Παπαϊωάννου, Ν. Χατζηαντωνίου

Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2010

Μου αρέσει πολύ το facebook! Μου αρέσει όλο αυτό το αλισβερίσι που γίνεται πάνω στον τοίχο. Μου αρέσει η επικοινωνία που μου παρέχει. Μου αρέσει που η λίστα των φίλων μου κοντεύει τους 5.000. Όμως δε μου αρέσει που αυτό το νούμερο είναι οριακό, που σημαίνει ότι θα πρέπει να φτιάξω Β΄ προφίλ, αν θέλω να δεχτώ κι άλλα αιτήματα φιλίας. Και δε μου αρέσει, διότι πρακτικά δεν μπορώ να παρακολουθήσω ένα δεύτερο προφίλ. Τι να κάνω;

Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2010

Χαρακτηριστικοί τύποι του φατσοβιβλίου (συνέχεια)

16.     
Ο φατσοβιβλιο-εμμένω-στους-5.000-φίλους τύπος

     

Αυτός, μόλις φτάσει στους 5.000 φίλους, αρχίζει το «κοσκίνισμα» (βλέπε διαγραφή), διότι δε θέλει να φτιάξει άλλο προφίλ, είτε διότι  απλώς βαριέται να επαναλάβει τη διαδικασία δημιουργίας προφίλ είτε διότι τώρα που έφτασε στο όριο της φατσοβιβλιοδημοτικότητας είναι ευκαιρία να κάνει ένα ξεσκαρτάρισμα. Όποια και αν είναι η αιτία του «εμμένω στους 5.000», το κοσκίνισμα γίνεται συνήθως βάσει προσωπικής αξιολόγησης, και ως τοιαύτη διαφέρει στον καθένα.  Μπορεί κάποιος να διαγράφει όσους δεν του γεμίζουν το μάτι ή που δεν προσδίδουν αίγλη στο προφίλ του. Κάποιος άλλος μπορεί να διαγράφει όσους τον ενόχλησαν για τον άλφα ή βήτα λόγο (πού τον θυμάται αυτό το λόγο δεν ξέρω). Και κάποιος άλλος μπορεί να διαγράφει άτομα με τα οποία δεν έχει καμία επικοινωνία, διότι ο άνθρωπος θέλει να έχει ουσιαστική επικοινωνία με τους φατσοβιβλιοφίλους του (χμ...).
 
Σημείωση: Όλοι οι "χαρακτηριστικοί τύποι του φατσοβιβλίου" συγκεντρώνονται, μετά την επί μέρους ανάρτησή τους, στην αρχική ανάρτηση με αυτό το θέμα (17 Αυγούστου 2010). 
©Βούλα Μάστορη